Nieuws

Helpende burgers: wegsturen of niet?

Gepubliceerd op: 30 november 2015

Hulpverlenende burgers bij een incident: zijn ze een zegen voor de professionals of lopen ze juist in de weg? In de Veiligheidsregio IJsselland onderzochten ze het en toen bleek duidelijk dat elke bevelvoerder er zo zijn eigen mening over heeft. Wat ook opviel: in 55% van de gevallen hadden de burgers het idee dat ze onvoldoende hadden geholpen.

Of de hulp van burgers waardevol is, is één van de weinige zaken waar de brandweer nooit echt onderzoek naar heeft gedaan. Daardoor zijn er geen richtlijnen en dat bleek wel uit de proef. Waar van de 29 ploegen er vijf waren die burgers meteen wegstuurden, waren er evenveel ploegen die de burgers juist aan het werk hielden. De overige teams stuurden gedurende de hulpverleningsactie steeds meer mensen weg.

Informatie in de auto

De belangrijkste reden om burgers weg te sturen is de inschatting over de veiligheid van omstanders. Die beoordeling wordt niet ter plekke gevormd, maar juist tijdens de rit naar de plek des onheils. Op de ongevalslocatie wordt hooguit de al bekende informatie aangevuld met informatie van omstanders.

Bejegening

Wat ook opviel was de bejegening van de burgers. Waar ze door enkele ploegen gevraagd werden om te helpen, gebeurde het bij andere ploegen dat zij schreeuwend weggestuurd werden. Ook had 55% van de burgers niet het idee dat ze geholpen hadden. In 64% van de gevallen had de burger het gevoel gewaardeerd te worden door de professional. Opvallend was dat in andere gevallen de burgers zich juist genegeerd voelden.

Vervolgonderzoek

De onderzoekers raden aan verder onderzoek uit te voeren. Daarnaast moet ook getraind worden op de communicatie met de burgerhulpverleners. ‘Hoe kom je over?’ is een belangrijke vraag. Daarnaast stellen de onderzoekers dat het overlaten van simpele taken aan burgers voordelen heeft. Door deze manier van werken kan namelijk beter gefocust worden op de ingewikkelde werkzaamheden. Ook werd duidelijk dat helpen door burgers bijdraagt aan hun veerkracht: na een ramp of crisis geven zij aan sneller de draad weer te kunnen oppakken als ze een waardevolle rol hebben gehad.